فدراسیون ملی تینس

رئیس فدراسیون ملی تینس

محترم عبدالعظیم نیازی

0700294977:شماره تماس

تاریخچه تینس در افغانستان

تینس مانند سایر ورزشهای عصری در سال های ۱۹۱۱- ۱۹۱۲ در زمان سلطنت امیر حبیب الله خان در مکتب حبیبیه و حربی از سوی معلمین هندی؛ ترکی و انگلیسی که به کابل آمده بودند شروع گردیده است.

گفته می شود فردی به نام کریم بخش هندی تبار انگلیسی الاصل سیستم بازی تینس را در افغانستان در میان جوانان مروج ساخت و ساختمان میدان تینس را تنظیم و آماده بازی نمود. در آن زما سردار عنایت الله خان نایب السلطنت که به انکشاف ورزش علاقه مندی داشت در حویلی خودش یک میدان تینس ساخت. از تینس بازان آن زمان علی محمد وزیر دربار؛ شاه محمود؛ هاشم خان؛ سردار احمد علی و اشخاص دیگری بودند. چنانچه علی محمد خود در سال های ۱۹۲۴ و ۱۹۲۵ قهرمان تینس بود. و در جلال آباد نیز میدان تینس ساخته شد.

نخستین مسابقه تینس در سال ۱۹۲۴ در زمان حکومت امان الله خان در پغمان برگزار شده است که در این مسابقه علی محمد؛‌عبدالحمید و عبدالواحد که تازه از هندوستان برگشته بودند شرکت کردند.

با توجه به علاقه مندی جوانان تحصیل کرده و شخصیت های سیاسی و با نفوذ دربار ورزش تینس رو به انکشاف نهاد و میدان های تینس در قصرستور وزارت خارجه؛ وزارت تجارت؛ بوستان سرای کابل؛ ارگ شاهی و کلوپ عسکری ساخته شد.

از تینس بازان مشهور دوران حکومت ظاهر شاه می توان از عبدالرشید؛ عبدالواحد؛ علی محمد؛ شاه محمود؛ اسدالله سراج؛ نورآقا مصاحب؛ عزیزسراج و شهاب الدین نام برد. دوره دوم یا نسل دوم تینس را توریالی اعتمادی؛ سلطان محمودغازی؛‌وحید اعتمادی؛ داکترفاروق اعتمادی تشکیل میدادند.

تینس روز به روز جای خود را در میان علاقه مندان باز می کرد؛ کمیته ملی المپیک و وزارت معارف هم متوجه این ورزش شدند و در سال ۱۳۵۰ کلپ مرکزی تینس در شهر نو کابل ساخته شد. به تعقیب آن در ولایت های هلمند؛ ننگرهار؛ هوتل سپین زر کندز چنین میدان ها ساخته شد.

این ورزش شاهانه به مرور زمان جایش را در میان جوانان و علاقه مندان باز کرد و بر اساس روایت برخی از پیشکسوتان در زمان حکومت سردار داوود خان ورزش تینس از جایگاه مناسب برخوردار بود تا جایی که یکی از پسران محمد داوود خان که محصل پوهنتون پولی تخنیک کابل بود؛ مسوولیت رهبری امور تینس را بردوش داشت. پس از آن حاجی عبدالجلیل که یکی از تاجران و علاقه مندان تینس بود مسوولیت این رشته ورزشی را عهده دار شده ؛ در زمان حکومت داکتر نجیب یعنی سالهای ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۹ شخصی به نام همایون پرونتا که خود یکی از تینسوران ماهر بود رهبری تینس را متقبل شد و در همین سالها فدراسیون تینس بگونه رسمی در کمیته ملی المپیک ثبت گردید.

در زمان حکومت مجاهدین آقای مولاداد مسوولیت فدراسیون را پذیرفت. تا این که در سال ۱۳۸۱ پس از تحولاتی که در کشور شکل گرفت؛ آقای انجنیر عبدالعظیم نیازی به حیث رییس فدراسیون برگزیده شد. ایشان در آخرین انتخابات پست ریاست فدراسیون که در سال ۱۳۹۶ صورت گرفت باز هم به حیث رییس فدراسیون تینس انتخاب گردید.

طی سال هایی جنگ؛ ورزش تینس و میدان های آن هم ضربات شدید را متحمل شدند؛ اکثر استادان و ورزشکاران به دیار مهاجرت رفتند. پس از سال ۱۳۸۱ ورزش تینس دو باره احیا گردید؛ مسوولیت آن را انجنیر محمد عظیم نیازی که یکی از قهرمانان زمان خودش بود بردوش گرفت. تیم های جوانان و نوجوانان ایجاد گردید؛ میدان های تینس در هوتل کانتیننتال؛ مکرویان اول؛ شهر نو؛ ریاست تربیت بدنی ساخته شد.

اکنون ورزش تینس در دانشگاه ها؛ مکاتب و سایر نهاد های آموزشی پیشبرده می شود.

از جمله استادان و پیشکسوتان این ورزش در سال های اخیر می توان از سیدآغا؛ انجنیر قادر بخشی؛ محمد داوود؛ انجنیر عبدالعظیم نیازی؛ سلیمان و ... نام برد. فدراسیون تینس اکنون در ولایت های هرات؛ غزنی؛ پروان و ننگرهار نماینده گی دارد و بیشتر از ۱۵۰ ورزشکار دختر و پسر مصروف ورزش تینس در کشور هستند. ورزشکاران این رشته ورزشی در مسابقات خارجی شرکت کرده اند. ولی مدال یا کدام دستآورد محسوس کسب نکرده اند.

عارف پیمان